Kuna wśród zwierząt – odstraszanie kuny domowej w gospodarstwie wiejskim

Pan Andrzej mieszka na wsi całe życie. Gospodarstwo przejął po rodzicach, modernizował je z biegiem lat, ale zachował też coś z dawnych czasów – drewnianą stodołę, stare belki pod sufitem i poddasze, którego nikt nie ruszał od dekady. „Tam tylko koty zaglądają” – powiedział przy pierwszej rozmowie telefonicznej, choć po chwili dodał: „…a przynajmniej tak myślałem”.

Zgłosił się do nas, bo przez kilka tygodni budziły go dziwne dźwięki. Drapanie, stukot, czasem coś jakby turkot. Zaczęło się niewinnie, ale potem, to już nie były żarty. Pojawiły się rozrzucone resztki izolacji, zniszczone belki i dziwne zapachy, których nie dało się już zignorować. Co gorsza, kilka kur zniknęło bez śladu. Pan Andrzej, człowiek praktyczny, zaczął podejrzewać wszystko. Od szczura po lisy. Ale w rozmowie z naszym biologiem terenowym, padła jasna diagnoza: kuna domowa.

Największym problemem nie jest nawet to, że kuna potrafi udusić kurę czy zagryźć młode króliczki. Chodzi o strach, który wprowadza do kurnika. Zwierzęta nocą wariują – gdaczą, tłuką się o ściany, przestają znosić jaja, tracą apetyt. Kiedy atak się powtarza, cały rytm gospodarstwa się sypie.

Niektórzy rolnicy obserwują też spadek masy u ptaków i niepokój u bydła. Kuna wchodzi nie tylko na poddasze, ale również potrafi wcisnąć się do wnętrza obory czy chlewika, gdzie rozgrzebuje siano, niszczy materiały izolacyjne i roznosi pasożyty. W gospodarstwie, gdzie rytm dnia wyznaczają zwierzęta, taka destabilizacja to realna strata i finansowa, i organizacyjna.

Na miejsce pojechałem osobiście. Gospodarstwo rozciągało się wśród pól. Sielski, wiejski obrazek z daleka, ale wystarczyło zajrzeć na tyły obory, by zobaczyć porozrzucane kawałki wełny mineralnej i ślady łapek na tynku. Kuna była tu nie pierwszy raz, znała teren. Po rynnie dostawała się pod dach, a stamtąd do nieużywanego poddasza, gdzie urządziła sobie prawdziwe mieszkanie. Wchodząc do środka, unosił się zapach charakterystyczny tylko dla tych, co wiedzą, czego szukać. Gryzący, zwierzęcy, intensywny.

Pan Andrzej przyznał, że wcześniej próbował odstraszyć kunę po swojemu. Na sufit rzucał koc z sierścią psa, potem słyszał, że ktoś polecał zapach wódki w słoiku. Wszystko na nic. Wtedy zaproponowałem mu biologiczny środek odstraszający, który działa na poziomie układu nerwowego kuny. Dla człowieka ma neutralny zapach, dla niej jednak nie do zniesienia. Wytłumaczyłem dokładnie, jak działa, jak długo się utrzymuje (aż do 3 miesięcy!) i co można jeszcze zrobić, żeby ją zniechęcić do powrotu. Pan Andrzej skinął głową, z mieszanką sceptycyzmu i nadziei. „No zobaczymy, czy to ją w końcu przekona” – rzucił półgłosem, obserwując, jak nanoszę preparat w kluczowe miejsca.

Oprysk zaaplikowałem precyzyjnie w miejsca wejść, korytarzy migracyjnych i poddasze. Drugą porcję środka rozłożyłem w formie pasywnej, długotrwałej, w miejscach, gdzie zwierzę spało i zostawiało odchody. Już następnego dnia Pan Andrzej zadzwonił z krótką wiadomością: „Cisza. Pierwszy raz od tygodni.” I to właśnie różni domowe metody od tych opartych na biologii i doświadczeniu. Zamiast eksperymentować, działamy celnie i z wyprzedzeniem. W międzyczasie poruszyliśmy temat audytu zniszczeń, który może wykazać, ile szkód zostało dokonanych w termoizolacji, zwłaszcza że zbliżał się wtedy sezon grzewczy, a zdemolowana warstwa wełny potrafi wyssać tysiące, a nawet dziesiątki tysięcy złotych z budżetu domowego.

Co ciekawe, Pan Andrzej był mile zaskoczony, że przyjechałem nieoznakowanym samochodem. „Bo wie pan, tu to wszystko na wsi się roznosi w godzinę, a ja nie chcę, żeby zaraz mówili, że mam jakieś robactwo” – uśmiechnął się pół żartem, pół serio. Od razu umówił drugą wizytę, by sprawdzić skuteczność i ewentualnie rozważyć założenie pastucha elektrycznego, który na terenach wiejskich świetnie się sprawdza jako zabezpieczenie przed kolejnymi najazdami kun.

Kiedy wszystko było już załatwione, sprzęt spakowany, a protokół podpisany, pan Andrzej stanął na środku podwórka, popatrzył w stronę dachu i rzucił z przekąsem:

– No i dobrze, niech ta kuna wie, że jak się człowiek weźmie z fachowcem, to już po balu.

Po czym klepnął mnie po ramieniu i z typową dla siebie pogodą dodał:

– A jak ta kuna wróci, to niech pan wie – ja już jestem przygotowany. Mam tu głośnik bluetooth i będę jej puszczał disco polo 24/7..

I chociaż to ja wykonałem usługę, to lekkość Pana Andrzeja i humor sprawiły, że z tej interwencji wracałem z uśmiechem. Czuć było tę ulgę w każdym jego żarcie. A jak się żarty pojawiają, to znaczy, że wraca spokój. Odjeżdżałem z poczuciem, że wykonałem kawał dobrej roboty nie tylko dla termoizolacji, ale i dla tego, co najważniejsze na wsi: codziennego porządku, którego nie zakłóci już żadne nocne tupanie. Nawet jeśli w tle poleci jeszcze trochę disco polo.